Από τον Γκάλη στον Αντετοκούνμπο: Το ελληνικό μπάσκετ πάντα στις κορυφές

Η πρόσφατη επιτυχία της Εθνικής ομάδας μπάσκετ στο Ευρωμπάσκετ ξύπνησε μνήμες από το ένδοξο παρελθόν, αποδεικνύοντας ότι η αγάπη αυτής της χώρας για την πορτοκαλί μπάλα παραμένει άσβεστη. Με ηγέτη έναν παγκόσμιο σούπερ σταρ, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, η Ελλάδα επέστρεψε στο βάθρο των νικητών, συνεχίζοντας μια κληρονομιά που θεμελίωσε ένας άλλος θρύλος, ο Νίκος Γκάλης, ο οποίος πρόσφατα γιόρτασε τα 65α γενέθλιά του.

Το χάλκινο μετάλλιο μιας νέας εποχής

Η Ελλάδα κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ, επικρατώντας της Φινλανδίας σε έναν αγώνα-θρίλερ με τελικό σκορ 92-89. Αυτή η νίκη σηματοδότησε την επιστροφή της χώρας στο βάθρο μιας μεγάλης διοργάνωσης μετά από 16 χρόνια, και αποτέλεσε το έκτο μετάλλιο στην ιστορία της. Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, κερδίζοντας το πρώτο του μετάλλιο με την Εθνική, πραγματοποίησε μια εμφάνιση-δήλωση μετά από ένα δύσκολο παιχνίδι με την Τουρκία, ολοκληρώνοντας τον αγώνα με 30 πόντους, 17 ριμπάουντ, 6 ασίστ και 2 τάπες, έχοντας μάλιστα 9/11 σουτ εντός πεδιάς.

Παρά την κυριαρχία της ελληνικής ομάδας, που προηγήθηκε με 14 πόντους στο ημίχρονο, η Φινλανδία αποδείχθηκε σκληρός αντίπαλος. Οι Φινλανδοί, με κορυφαίο τον Λάουρι Μάρκανεν (19 πόντοι), επέστρεψαν δυναμικά στο τέλος, μειώνοντας τη διαφορά στον έναν πόντο πέντε δευτερόλεπτα πριν τη λήξη. Ένα χαμένο λέι απ του Μίκαελ Γιάντουνεν έδωσε την ευκαιρία στον Γιάννη να κερδίσει φάουλ και με δύο εύστοχες βολές (είχε συνολικά 12/16) να «κλειδώσει» τη νίκη. «Είμαι πολύ χαρούμενος για την ομάδα, για το έθνος. Μετά από 16 χρόνια καταφέραμε να έχουμε αυτή την επιτυχία. Είναι ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα της καριέρας μου», δήλωσε συναισθηματικά φορτισμένος ο Αντετοκούνμπο.

Σημαντική ήταν και η συμβολή του γκαρντ Τάιλερ Ντόρσεϊ, ο οποίος πρόσθεσε 20 πόντους. Παρά την ήττα της, και η Φινλανδία μπορεί να αισθάνεται υπερήφανη, καθώς αυτή ήταν η υψηλότερη θέση που έχει κατακτήσει ποτέ σε διοργάνωση της FIBA.

Ο «γκάνγκστερ» που άλλαξε τον ρου της ιστορίας

Αυτή η σύγχρονη επιτυχία δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς τα θεμέλια που έβαλε ο άνθρωπος που άλλαξε για πάντα το μπάσκετ στην Ελλάδα: ο Νίκος Γκάλης. Γεννημένος στις 23 Ιουλίου 1957 στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ ως Νικόλαος Γεωργαλής, ο γιος Ελλήνων μεταναστών έμελλε να γίνει ο «Θεός», ο «γκάνγκστερ», ο «Nick the Greek» του αθλήματος. Στη δεκαετία του ’80, μαζί με τον ποδοσφαιριστή Βασίλη Χατζηπαναγή, ο Γκάλης ήταν ο αθλητής που γέμιζε τα γήπεδα της Θεσσαλονίκης και μάγευε τα πλήθη με τη φανέλα του Άρη. Ακόμα και σήμερα, στην εποχή του πρωταθλητή NBA Γιάννη Αντετοκούνμπο, το όνομα του Γκάλη παραμένει το μεγαλύτερο brand name του ελληνικού μπάσκετ.

Η άφιξη στην Ελλάδα και η κυριαρχία του Άρη

Παρότι επιλέχθηκε στο ντραφτ του 1979 από τους Μπόστον Σέλτικς του Λάρι Μπερντ, ένας τραυματισμός και η απροθυμία της ομάδας να του προσφέρει εγγυημένο συμβόλαιο τον έφεραν στην πατρίδα των γονιών του. Αφού απέρριψε τις προτάσεις του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, ο Άρης κατάφερε να τον πείσει με μια πιο ανθρώπινη προσέγγιση. Στις 2 Δεκεμβρίου 1979, έκανε το ντεμπούτο του κόντρα στον Ηρακλή, σημειώνοντας 30 πόντους και δίνοντας το στίγμα για το τι θα ακολουθούσε.

Με τον Γκάλη ηγέτη, ο Άρης του Γιάννη Ιωαννίδη έγινε ο «Αυτοκράτορας» του ελληνικού μπάσκετ, κατακτώντας επτά συνεχόμενα πρωταθλήματα από το 1985 έως το 1991. Οι αγώνες της ομάδας στην Ευρώπη κάθε Πέμπτη έγιναν εθνικό γεγονός, με τους δρόμους να αδειάζουν και τους Έλληνες να μαθαίνουν το άθλημα μέσα από τις τηλεοπτικές μεταδόσεις. Αν και ο Γκάλης δεν κατέκτησε ποτέ ευρωπαϊκό τίτλο σε συλλογικό επίπεδο, φτάνοντας σε τρία συνεχόμενα Final-4 (1988-1990), η κληρονομιά του ήταν ήδη τεράστια.

Η εθνική κορυφή και η αιώνια κληρονομιά

Η μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του Νίκου Γκάλη ήρθε με τη φανέλα της Εθνικής ομάδας. Αφού φόρεσε για πρώτη φορά το εθνόσημο το 1980, την οδήγησε το 1987 στην πιο απίθανη επιτυχία της ιστορίας του ελληνικού αθλητισμού: την κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ. Αυτός ο θρίαμβος δεν ήταν απλώς μια αθλητική νίκη· ήταν το γεγονός που έβαλε οριστικά το μπάσκετ σε κάθε ελληνικό σπίτι. Από τότε, η Ελλάδα καθιερώθηκε ως μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις του παγκόσμιου μπάσκετ, με την πρόσφατη κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου από τη γενιά του Γιάννη Αντετοκούνμπο να αποτελεί την τελευταία απόδειξη ότι η φλόγα που άναψε ο Νίκος Γκάλης παραμένει ζωντανή.